samOnScene นักปั่นชาวอังกฤษได้ใบหน้าใหม่กลับมา ด้วยเทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติ: ก้าวสำคัญของการแพทย์ฟื้นฟูยุคใหม่
ในโลกที่เทคโนโลยีการแพทย์พัฒนาอย่างรวดเร็ว ความหวังของผู้ป่วยที่เคยสิ้นหวังจากอุบัติเหตุร้ายแรงกลับฟื้นคืนขึ้นมาอีกครั้ง ด้วยการบูรณาการระหว่างการวินิจฉัยที่แม่นยำและนวัตกรรมการพิมพ์อวัยวะเทียมแบบสามมิติ ล่าสุดในสหราชอาณาจักร เรื่องราวของ เดฟ ริชาร์ดส์ นักปั่นจักรยานวัย 75 ปี จากเมืองเดวอน ได้กลายเป็นกรณีศึกษาที่สะท้อนให้เห็นพลังของเทคโนโลยีใหม่ที่สามารถเปลี่ยนชีวิตมนุษย์ได้อย่างแท้จริง
อุบัติเหตุที่เปลี่ยนชีวิต
ในเดือนกรกฎาคม ปี 2021 ขณะที่เดฟกำลังปั่นจักรยานอยู่ในเขตเมียร์ มณฑลซัมเมอร์เซ็ต เขาถูกรถยนต์พุ่งชนจากด้านหลัง คนขับซึ่งอยู่ในอาการมึนเมาและกำลังใช้โทรศัพท์มือถือในขณะขับรถ ได้ก่อให้เกิดโศกนาฏกรรมที่ทำให้ชีวิตของเดฟไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป“เพื่อนผมถูกชนจนกระเด็นไปไกล ส่วนผมถูกรถทับและติดอยู่ใต้ตัวรถ ใบหน้าครึ่งหนึ่งของผมถูกเผาไหม้ ลำตัวได้รับบาดเจ็บสาหัส ซี่โครงด้านขวาหัก” เดฟกล่าวด้วยน้ำเสียงนิ่งสงบ แม้จะผ่านมาหลายปีหลังจากเข้ารับการผ่าตัดหลายครั้งและการรักษาทางการแพทย์อย่างเข้มข้นที่โรงพยาบาลเซาท์มีดในเมืองบริสตอล เขาก็สามารถฟื้นตัวในระดับหนึ่ง แต่ร่องรอยของบาดแผลบนใบหน้าก็ยังคงเตือนให้เขานึกถึงอุบัติเหตุครั้งนั้นอยู่เสมอ
ฟื้นคืนใบหน้าด้วยเทคโนโลยี 3 มิติ
การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญเกิดขึ้นเมื่อเดฟได้รับการส่งตัวไปรักษาต่อที่ “ศูนย์เทคโนโลยีทางการแพทย์ด้วยการพิมพ์ 3 มิติแห่งบริสตอล” (Bristol 3D Medical Centre) ศูนย์แพทย์แห่งนี้เป็นหนึ่งในโครงการนำร่องที่รวมการถ่ายภาพ 3 มิติ การออกแบบทางวิศวกรรม และการพิมพ์อวัยวะเทียมไว้ภายในสถานที่เดียวกัน ถือเป็นแห่งแรกในเครือระบบบริการสุขภาพแห่งชาติ (NHS) ของสหราชอาณาจักรที่ให้บริการครบวงจรเช่นนี้ศูนย์ฯ ใช้เทคโนโลยีการสแกนใบหน้าอย่างละเอียดเพื่อสร้างแบบจำลองดิจิทัลของโครงสร้างใบหน้าของเดฟ หลังจากนั้นจึงออกแบบแม่พิมพ์ใบหน้าเทียม ซึ่งรวมถึงเบ้าตาและแผ่นดามปิดบาดแผลบริเวณลำคอ ก่อนจะนำไปพิมพ์ด้วยวัสดุพิเศษที่เรียกว่า PEEK (Polyetheretherketone) ซึ่งเป็นวัสดุทางการแพทย์คุณภาพสูงที่สามารถทนความร้อนได้มากกว่า 200 องศาเซลเซียส และปลอดภัยสำหรับร่างกายมนุษย์
“เมื่อผมมองตัวเองในกระจก ผมรู้สึกดีขึ้นมาก ผมรู้สึกกล้าที่จะเข้าสังคมอีกครั้ง ผู้คนอาจไม่สังเกตว่าผมมีใบหน้าเทียมด้วยซ้ำ” เดฟกล่าว พร้อมรอยยิ้มที่สะท้อนความภาคภูมิใจในความกล้าหาญและการฟื้นตัวของตัวเอง
ศูนย์การแพทย์แห่งอนาคต
ศูนย์เทคโนโลยีฯ ตั้งอยู่ในพื้นที่ของโรงพยาบาลเฟรนเชย์เดิม ชานเมืองบริสตอล และเปิดให้บริการเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อให้บริการการแพทย์เชิงวิศวกรรมแก่ผู้ป่วยในเขตตะวันตกเฉียงใต้ของอังกฤษนอกจากการผลิตอวัยวะเทียมใบหน้าแล้ว ศูนย์แห่งนี้ยังมีบริการสร้างแบบจำลอง 3 มิติของอวัยวะภายใน เช่น ไต ที่ช่วยให้ศัลยแพทย์สามารถวางแผนผ่าตัดได้อย่างแม่นยำ โดยไม่เพียงแค่เห็นตำแหน่งของก้อนเนื้อที่ต้องตัดออกเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเส้นเลือด เส้นประสาท และส่วนสำคัญที่ควรหลีกเลี่ยงในการผ่าตัดเทคโนโลยีการสแกนภาพของที่นี่สามารถเก็บข้อมูลร่างกายแบบเรียลไทม์ได้แม้กับทารกที่กำลังเคลื่อนไหวในครรภ์ ซึ่งเป็นความสามารถที่หาได้ยากในโรงพยาบาลทั่วไป
ความร่วมมือและอนาคตของการแพทย์ฟื้นฟู
อุปกรณ์ส่วนใหญ่ของศูนย์ฯ ได้รับการสนับสนุนจากองค์กรการกุศล “Southmead Hospital Charity” ซึ่งอยู่ภายใต้กองทุน North Bristol NHS Trust สะท้อนให้เห็นถึงความร่วมมือระหว่างภาครัฐและองค์กรไม่แสวงหากำไรในการยกระดับมาตรฐานการแพทย์ของประเทศความสำเร็จในกรณีของเดฟ ริชาร์ดส์ ไม่ได้เป็นเพียงการช่วยชีวิตหรือการคืนใบหน้าให้ผู้ป่วยเท่านั้น แต่มันยังสะท้อนถึงแนวโน้มของการแพทย์ยุคใหม่ที่ผสานเทคโนโลยีเข้ากับการรักษาเฉพาะบุคคล (personalised medicine) อย่างแท้จริง
เสียงจากผู้ป่วย สะท้อนคุณค่าของชีวิตใหม่
“มันเหมือนผมได้ชีวิตใหม่อีกครั้ง ไม่ใช่แค่เรื่องใบหน้า แต่มันช่วยให้ผมกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีศักดิ์ศรี ผมสามารถออกไปเจอผู้คนโดยไม่ต้องหลบสายตาหรือรู้สึกอับอายอีกต่อไป” เดฟเผยความรู้สึกอย่างตรงไปตรงมา
บทส่งท้าย
จากใบหน้าที่เสียหายเกินเยียวยา สู่การกลับมามีชีวิตที่สมบูรณ์อีกครั้งของเดฟ ริชาร์ดส์ กรณีนี้ไม่เพียงแค่สร้างความหวังให้กับผู้ป่วยอีกหลายพันรายทั่วโลก แต่ยังสะท้อนถึงพลังของวิทยาศาสตร์ที่สามารถยกระดับคุณภาพชีวิตของมนุษย์ได้อย่างลึกซึ้งเทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติทางการแพทย์กำลังเปลี่ยนแปลงหน้าตาของการรักษาในอนาคต และ “ศูนย์เทคโนโลยีทางการแพทย์ 3 มิติแห่งบริสตอล” คือหนึ่งในตัวอย่างของความเป็นไปได้ ที่เปลี่ยนวิทยาศาสตร์ให้เป็นมนุษยธรรมอย่างแท้จริง
