แม่น้ำกกกำลังป่วย เงามืดจากแร่หายากในเมียนมา ปนเปื้อนข้ามพรมแดนสู่ไทย

• justUp
• July 31, 2025
• 1

แม่น้ำกกกำลังป่วย : เงามืดจากแร่หายากในเมียนมา ปนเปื้อนข้ามพรมแดนสู่ไทยบทสะท้อนของสิ่งแวดล้อมและอธิปไตยลุ่มน้ำที่ถูกลืม แม่น้ำกก ลำน้ำสายสำคัญของภาคเหนือของไทย ซึ่งไหลหล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนในจังหวัดเชียงรายมาอย่างยาวนาน—กำลังเผชิญวิกฤตที่อาจเป็นจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ด้านสิ่งแวดล้อมของภูมิภาค จากผลการวิจัยล่าสุดที่เปิดเผยโดยนักวิชาการจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) พบว่า แม่น้ำสายนี้มีการปนเปื้อนของโลหะหนักและสารพิษจำนวนมาก ซึ่งมีต้นตอจากเหมืองแร่หายากในฝั่งเมียนมาปรากฏการณ์นี้ไม่เพียงเป็นเรื่องของ “มลพิษข้ามพรมแดน” เท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงความเปราะบางของการจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่ไม่มีพรมแดนของรัฐชาติควบคุมอยู่ จากน้ำใสสู่ความขุ่นมัว: สัญญาณเตือนจากชีวิตใต้น้ำการศึกษาล่าสุดนำโดย รศ. ดร. ปฐม หงษ์สุวรรณ์ นักวิจัยอาวุโสด้านสิ่งแวดล้อม พบว่าปลาในแม่น้ำกก เช่น ปลาแค้ ซึ่งเป็นชนิดพันธุ์พื้นถิ่น เริ่มมีอาการผิดปกติทั้งทางร่างกายและพฤติกรรม ตรวจพบการติดเชื้อโรค พยาธิในเนื้อเยื่อ และภาวะเป็นหมันบางส่วน บ่งชี้ถึงความเสียหายของระบบนิเวศที่เคยอุดมสมบูรณ์น้ำในแม่น้ำกกยังมีค่าออกซิเจนต่ำและพบค่าความเป็นกรด-ด่างที่แปรปรวน ซึ่งอาจมีผลมาจากโลหะหนัก เช่น แลนทาไนด์